Wieści ze świata Open Source: 23  – 29 października 2012

Miniony tydzień był bardzo ciekawy. Sporo nowości w samym Ubuntu, poważny błąd w linuksowym kernelu, betatesty Steama na Linuksa i solidna garść mniejszych, ale też ważnych rzeczy. Zapraszam do lektury siedemdziesiątego pierwszego numeru Poniedzielnika.
Bardzo długi wyszedł ten numer.

Krytyczny błąd w sterowniku ext4

Nie będzie przesadą, jeżeli powiem że system plików odpowiada za solidną porcję stabilności systemu operacyjnego. Nic więc dziwnego, że znalezienie poważnego błędu najbardziej popularnym (na desktopach) systemie plików – ext4 – wywołało małe zamieszanie. Nawet jeżeli zarejestrowano tylko dwa przypadki wystąpienia rzeczonego błędu.

Wszystko zaczęło się 24 października. Developer systemu plików ext4 – Theodore Ts’o – na swoim blogu oznajmił iż pracuje nad dwoma raportami dotyczącymi utraty danych na partycjach sformatowanych na ten system plików. Szybko udało się zidentyfikować okoliczności w których problem występuje. Jeżeli użytkownik wyłączy zasilanie zanim system zdąży zakończyć odmontowanie partycji, to wszystkie niezbędne dane nie zostaną zapisane w dzienniku. Jednakże przeciw czemuś takiemu każdy nowoczesny system jest zabezpieczony. Dawno już minęły czasy, kiedy odłączenie zasilania podczas pracy komputera kończyło się czymś gorszym niż koniecznością dosyć dłużącego się oczekiwania na naprawienie dysku przy następnym uruchomieniu systemu. Aby utracić dane w ten sposób powyższa sytuacja musi się wydarzyć dwa razy z rzędu w krótkim odstępie czasu. Jeżeli przy ponownym uruchomieniu system nie zdąży odtworzyć dziennika i ponownie straci zasilanie, dane z nowego odtwarzania dziennika mogą nadpisać nieodtworzone jeszcze dane z poprzedniej próby.

Taka sytuacja nie powinna się zdarzyć. Jest to najprawdopodobniej jeden z podstawowych testów, które system plików musi „zdać” aby w ogóle myśleć o wejściu do użytku. Zaszło tu jednak zdarzenie określane mianem „błędu Lanca Armstronga” – kiedy testy wykazują, że coś nie może się wydarzyć, a praktyka przeczy temu stwierdzeniu.

Na szczęście sytuacja jest bardzo mało prawdopodobna. Przede wszystkim, powyższe warunki nie są jedynymi, które muszą być spełnione. Po pierwsze system plików musi być odmontowywany w trybie „leniwym” (umount -l), kiedy to partycja zostaje odmontowana bez czekania na jej gotowość. Wszystkie dodatkowe operacje są przeprowadzane już po tym jak partycja zniknie z listy zamontowanych lokacji.

Po drugie, aby do tego doszło najprawdopodobniej trzeba rzeczony system plików montować z parametrami journal_checksum i journal_async_commit. Żadna dystrybucja nie używa ich domyślnie, gdyż są to narzędzia deweloperskie, niepotrzebne zwykłemu użytkownikowi. Po trzecie – błąd może dotyczyć tylko pierwszej partycji na dysku i tylko jeżeli blok startowy dla tej partycji to 0.

Szanse na wystąpienie tych wszystkich warunków jednocześnie są bardzo niskie. O ile ktoś nie kombinował z opcjami montowania systemów plików (/etc/fstab) oraz skryptami wyłączania komputera (przechodzenie na runlevel 0 lub 6) to nie będzie dotknięty tym błędem. Dlatego też do tej pory nie wprowadzono patcha. Bardzo trudno powielić te wszystkie warunki w kontrolowanym środowisku.

Czy twój system plików zniknie podczas następnych opadów śniegów? Nie
Czy powinieneś zrobić backup najważniejszych danych? Zawsze i wszędzie.

Źródła:
h-online.com (1, 2)
Blog Theodora Ts’o (1,2,3)

Ze świata Ubuntu

Od pewnego czasu wszystkie ustawienia Ubuntu trafiają do panelu Ustawienia Systemu. Bardzo dobrze, w końcu wszystko będzie w jednym miejscu. Gorzej (jak zwykle) z wykonaniem. Wiele rzeczy zostało wyciętych z tego miejsca, prawdopodobnie na zasadzie „nie kołujmy głowy nowym użytkownikom”. Na szczęście dosyć łatwo przywrócić brakujące konfiguratory.

Do pracy nad wyglądem kolejnego wydania Ubuntu, Canonical zatrudniło autora zestawu ikon Feanza – uznawanego za jeden z najlepszych i najpopularniejszych zastawów ikon.

W celu zmniejszenia wielkości paczek deb, w kolejnym wydaniu Ubuntu do ich kompresji będzie używany algorytm XZ zamiast obecnego gzip. Powinno to ściąć rozmiar paczek o około 20%.

Pojawił się port Ubuntu na Nexus 7. Na razie tylko dla deweloperów i testerów, bo to wciąż niestabilne rozwiązanie, ale docelowo z wygodnym instalatorem dla każdego.

System76 pokazuje kolejny komputer z Ubuntu. Tym razem wersja „wszystko w monitorze„. Za 799 dolarów otrzymamy komputer o następujących parametrach:

• Procesor: Intel Core i5 / i7 (w zależności od wersji)
• Wyświetlacz: 21,5 cala, full HD, rozdzielczość 1920 x 1080. podświetlenie LED
• Karta graficzna: Intel High Definition 2500/4000 (w zależności od wybranego procesora)
• RAM: Maksymalnie 16 GB Dual Channel DDR3 @ 1600 MHz
• Dysk twardy: talerzowy lub SSD, do 750 gigabajtów
• Sieć: LAN (10/100/1000) z możliwością dodatkowego modemu dla sieci bezprzewodowej 802.11 a/b/g/n i wewnętrznego WiFi
• Głośniki: dwa wbudowane, karta dźwiękowa – Intel HD Audio w standardzie 5.1 po HDMI, 2.1 po wejściu/wyjściu analogowym
• Mikrofon: wbudowany
• Kamera: wbudowana 1,3 megapiksela
• Porty po lewej stronie: 2x USB 2.0, wyjście słuchawkowe, wejście mikrofonowe, czytnik kart SD
• Z prawej: zasilanie, rozjaśnienie/przyciemnienie matrycy
• Od spodu: 4x USB 2.0, HDMI, wejście/wyjście audio
• Hibernacja: tak
• Zasilacz: 150 wat
• Wymiary: 65 x 46 x 26 centymetrów
• Waga: 5,07 kilograma

Zakończyło się wsparcie techniczne dla Ubuntu 11.04 Natty Narhwal. Dotyczy to też naszego remiksu Niebiańska Ninfa.

Repozytorium Highly Explosive dla Ubuntu 12.10 (zawierające najnowsze, jeszcze ciepłe, wersje oprogramowania dla fotografów) już ruszyło.

Na Kickstarterze zebrano już odpowiednią sumę na budowę Parallella – superkomputera wielkości karty kredytowej, napędzanego dwurdzeniowym procesorem ARM A9 i wyposażonym w 1 gigabajt RAM-u. Gdzie w tym jest ta część „super”? Poszczególne komputerki można łączyć ze sobą w macierz. Macierz złożona z 32 komputerów (64 rdzenie CPU) ma mieć moc obliczeniową równą 90 gigaflopom, co odpowiada pojedynczemu procesorowi o mocy 45 gigaherców. A to wszystko przy cenie 99 dolarów za moduł i zużyciu mocy na poziomie 5 watów/moduł. Ktoś spyta „po co?”. Arduino i Raspberry Pi to bardzo udane projekty, ale średnio nadające się do budowy superkomputerów. Parallella ma wypełnić lukę w otwartych zestawach do budowy „domowych” centrów do obliczeń równoległych.

W skrócie

Rozpoczęły się zewnętrzne testy Steama na Linuksa. Aby dostać zaproszenie trzeba wypełnić ankietę.

W repozytoriach pojawiła się nowa wersja Firefoksa i Thunderbirda, łatająca kilka ostatnio znalezionych podatności.

à propos Steama – drugim dużym tytułem dostępnym razem z premierą tej platformy na Linuksa będzie Team Fortress 2.

Raspberry Pi upublicznia kod źródłowy sterownika dla swojej karty graficznej. Niestety, okazuje się iż to niewiele wnosi, gdyż większość zadań nadal jest realizowana przez zamknięty firmware.

Po czterech latach prac wydano wydano wersję 1.0 Waylanda. Co to jest? Czytaj tutaj.